Η κήλη στον αυχένα και ο πονοκέφαλος μπορούν να σχετίζονται;

Η αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι μια εξαιρετικά ευαίσθητη και σημαντική περιοχή, καθώς στηρίζει το κεφάλι, επιτρέπει ένα ευρύ φάσμα κινήσεων και προστατεύει τον νωτιαίο μυελό και τα νεύρα που καταλήγουν στα άνω άκρα. Όταν εμφανίζεται κήλη στον αυχένα, οι συνέπειες δεν περιορίζονται μόνο σε τοπικό πόνο. Συχνά η κατάσταση αυτή σχετίζεται με πονοκεφάλους, γνωστούς και ως αυχενογενείς κεφαλαλγίες. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ασθενείς θεωρούν πως η κήλη στον αυχένα και ο πονοκέφαλος δεν σχετίζονται, ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις τα δύο αυτά συμπτώματα συνδέονται στενά. Κι όμως, διάφορες παθήσεις της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης ενδέχεται να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν κεφαλαλγίες.

Τι είναι η κήλη στον αυχένα;

Η αυχενική μοίρα αποτελείται από επτά σπονδύλους που στηρίζουν το κεφάλι και επιτρέπουν τις κινήσεις του προς όλες τις κατευθύνσεις. Ανάμεσα στους σπονδύλους υπάρχουν οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι, οι οποίοι λειτουργούν σαν φυσικά «μαξιλαράκια» που απορροφούν τους κραδασμούς και μειώνουν την καταπόνηση. Κάθε δίσκος έχει στο εσωτερικό του έναν μαλακό πηκτοειδή πυρήνα, που περιβάλλεται από έναν ανθεκτικό ινώδη δακτύλιο.

Με την πάροδο του χρόνου, ο δακτύλιος αυτός φθείρεται. Σε μια ξαφνική ή έντονη καταπόνηση μπορεί να υποστεί ρήξη, με αποτέλεσμα μέρος του πυρήνα να εξέλθει από τη φυσιολογική του θέση και να πιέσει τα νεύρα ή τον νωτιαίο μυελό. Αυτή η παθολογική κατάσταση ονομάζεται κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή απλούστερα «κήλη στον αυχένα».

Κήλη στον αυχένα: αίτια και παράγοντες κινδύνου

Η εμφάνιση κήλης στον αυχένα δεν είναι αποτέλεσμα ενός μόνο παράγοντα, αλλά συχνά συνδυασμός διαφόρων παραγόντων όπως:
• Εκφυλιστικές αλλοιώσεις λόγω ηλικίας, που κάνουν τους δίσκους πιο εύθραυστους.
• Κακή στάση σώματος, ειδικά η παρατεταμένη κάμψη μπροστά από οθόνες ή κινητά.
• Τραυματισμοί από πτώσεις ή τροχαία ατυχήματα (whiplash).
• Υπερβολική καταπόνηση από άρση βαρών ή επαναλαμβανόμενες κινήσεις.
• Περίσσεια σωματικού βάρους ή παχυσαρκία, που αυξάνουν την πίεση στη σπονδυλική στήλη.

Όλοι αυτοί οι παράγοντες αυξάνουν την πιθανότητα να εμφανιστεί κήλη στον αυχένα, και μαζί με αυτήν μπορεί να εμφανιστεί και ο χαρακτηριστικός πονοκέφαλος που συνδέεται με τη δυσλειτουργία της περιοχής.

Πώς σχετίζεται η κήλη στον αυχένα και ο πονοκέφαλος

Κι όμως, η κήλη στον αυχένα και ο πονοκέφαλος σχετίζονται, και η σχέση αυτή εξηγείται μέσω της ανατομίας. Τα νεύρα που εκφύονται από τους πρώτους αυχενικούς σπονδύλους νευρώνουν περιοχές του κρανίου, των κροτάφων, ακόμη και των ματιών. Όταν η δισκοκήλη πιέζει αυτά τα νεύρα, ο πόνος μπορεί να ακτινοβολεί προς το κεφάλι, δημιουργώντας έναν ιδιαίτερο τύπο κεφαλαλγίας, τον αυχενογενή πονοκέφαλο.

Ο πόνος αυτός ξεκινά συχνά από την ινιακή χώρα (πίσω μέρος του κεφαλιού) και μπορεί να επεκταθεί στους κροτάφους, πίσω από τα μάτια ή προς τα αυτιά. Συνοδεύεται από δυσκαμψία στον αυχένα και δυσκολία στην κίνηση της κεφαλής. Πολλές φορές μπερδεύεται με την ημικρανία, όμως η βασική του αιτία είναι μηχανική και σχετίζεται με την κήλη.

Πρόσθετα συμπτώματα που προκαλεί η κήλη στον αυχένα 

Η κήλη στον αυχένα και ο πονοκέφαλος συνήθως δεν εμφανίζονται μεμονωμένα. Συνοδεύονται από μια σειρά άλλων συμπτωμάτων, τα οποία βοηθούν στη διάγνωση:
• Συνεχής πόνος στον αυχένα, που μπορεί να αντανακλά σε ώμο ή χέρι.
• Μούδιασμα, βελονιές ή αδυναμία στα άνω άκρα.
• Δυσκαμψία και περιορισμένη κινητικότητα του αυχένα.
• Ναυτία, ζάλη, εμβοές, δυσκολία συγκέντρωσης.
• Σε σοβαρές περιπτώσεις, αστάθεια στο περπάτημα ή δυσλειτουργία της ουροδόχου κύστης.

Η παρουσία πονοκεφάλου σε συνδυασμό με αυτά τα συμπτώματα ενισχύει την πιθανότητα ότι ο πόνος προέρχεται από κήλη στον αυχένα.

Διάγνωση κήλης στον αυχένα

Η σωστή διάγνωση είναι καθοριστική. Ο ιατρός ξεκινά με λεπτομερές ιστορικό και κλινική εξέταση. Στη συνέχεια πραγματοποιείται μαγνητική τομογραφία, η οποία αποτελεί το πιο αξιόπιστο εργαλείο, καθώς δείχνει με ακρίβεια τη θέση και το μέγεθος της κήλης. Σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να γίνει αξονική τομογραφία ή ακτινογραφία. Η στοχευμένη και ορθή διάγνωση είναι κρίσιμη για να αποκλειστούν άλλες μορφές πονοκεφάλου (π.χ. ημικρανία).

Με αυτόν τον τρόπο επιβεβαιώνεται η σχέση ανάμεσα στην κήλη στον αυχένα και τον πονοκέφαλο.

Θεραπευτικές επιλογές ώστε να ανακουφιστούν τα συμπτώματα που προκαλεί η κήλη στον αυχένα αλλά και ο πονοκέφαλος

Η αντιμετώπιση στοχεύει τόσο στην ανακούφιση του πόνου όσο και στη βελτίωση της λειτουργικότητας του αυχένα. Στο μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών (80-90%) τα συμπτώματα βελτιώνονται με συντηρητική αγωγή η οποία περιλαμβάνει:
• Ξεκούραση και αποφυγή επιβαρυντικών κινήσεων.
• Φαρμακευτική αγωγή με παυσίπονα, αντιφλεγμονώδη ή μυοχαλαρωτικά.
• Φυσικοθεραπεία με εξειδικευμένες ασκήσεις για ενδυνάμωση και κινητοποίηση.
• Επισκληρίδιες εγχύσεις κορτικοστεροειδών σε έντονο πόνο.

Σε περιπτώσεις ωστόσο όπου ο πόνος επιμένει ή υπάρχουν σοβαρά νευρολογικά ελλείμματα, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αποκατάσταση του προβλήματος. Οι σύγχρονες τεχνικές, όπως η μικροδισκεκτομή ή η ενδοσκοπική δισκεκτομή, είναι ελάχιστα επεμβατικές και επιταχύνουν σημαντικά την ανάρρωση και την επάνοδο του ασθενούς σε μια ενεργή, χωρίς πόνο καθημερινότητα. Ο Νευροχειρουργός – Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης Δρ. Θεολόγος Θεολόγου εφαρμόζει το κατάλληλο θεραπευτικό σχέδιο ανά περίπτωση, χειρουργικό ή συντηρητικό, για την επιτυχή αποκατάσταση της κήλης στον αυχένα και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Πώς μπορεί να προληφθεί η κήλη στον αυχένα 

Η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη από τη θεραπεία. Για να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης κήλης στον αυχένα και πονοκεφάλου είναι σημαντικό να εφαρμοστούν τα παρακάτω μέτρα:
• Διατηρήστε σωστή στάση σώματος μπροστά από οθόνες.
• Κάντε τακτικά διαλείμματα με ασκήσεις διάτασης.
• Ενδυναμώστε τους μυς του αυχένα και της πλάτης.
• Αποφύγετε την απότομη άρση βαρών.
• Διατηρήστε φυσιολογικό σωματικό βάρος.

Ακόμη και μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο.

Γενικά, είναι πλέον τεκμηριωμένο ότι η κήλη στον αυχένα και ο πονοκέφαλος σχετίζονται. Η πίεση που ασκεί η δισκοκήλη στις νευρικές δομές της αυχενικής μοίρας προκαλεί αυχενογενείς πονοκεφάλους, οι οποίοι επηρεάζουν την καθημερινότητα και μειώνουν την ποιότητα ζωής. Η έγκαιρη διάγνωση, η εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δίνουν την ευκαιρία στους ασθενείς να απαλλαγούν από τον πόνο και να διατηρήσουν την ποιότητα της ζωής τους.