Πώς η κύφωση αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά;

Η κύφωση αναφέρεται στη μη φυσιολογική κύρτωση προς τα εμπρός της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Ουσιαστικά, ο ασθενής εμφανίζει τη γνωστή σε όλους «καμπούρα». Η πάθηση αυτή εντάσσεται στις παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης, μαζί με τη λόρδωση και τη σκολίωση. Η φυσιολογική κύρτωση της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 20 και 45 μοιρών. Ωστόσο, όταν η κύρτωση υπερβαίνει τις 50 μοίρες, θεωρείται μη φυσιολογική και διαγιγνώσκεται ως κύφωση. Η πάθηση μπορεί να εκδηλωθεί σε όλες τις ηλικίες, αν και είναι πιο διαδεδομένη κατά την ενήλικο ζωή, ιδίως εάν ο ασθενής υιοθετεί λανθασμένη στάση σώματος και αμελεί τη γυμναστική ή πάσχει από οστεοπόρωση. Βέβαια, δεν αποκλείεται να εμφανιστεί και στους νέους, όπου γίνεται λόγος για νεανική κύφωση. Η σοβαρότητα της συγκεκριμένης παραμόρφωσης επίσης διαφέρει από ασθενή σε ασθενή, καθώς μπορεί να παραμένει ασυμπτωματική, ή να προκαλεί δυσάρεστα συμπτώματα όπως χρόνιο πόνο, αναπνευστικές δυσκολίες και αισθητικό πρόβλημα.

Πού οφείλεται η κύφωση;

Η κύφωση, αν και θεωρείται ως φυσιολογική καμπύλη της σπονδυλικής στήλης, μπορεί να μετατραπεί σε παθολογική όταν η καμπύλη υπερβαίνει τα φυσιολογικά όρια, οδηγώντας σε παραμόρφωση. Αυτή η κατάσταση εμφανίζεται συχνά λόγω κακής στάσης του σώματος, κυρίως σε άτομα που δεν ασκούνται τακτικά, αλλά υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της. Για παράδειγμα, τα κατάγματα που προκαλούνται από οστεοπόρωση και αρθρίτιδα μπορούν να αλλάξουν το σχήμα των σπονδύλων, κάνοντάς τους πιο ευπαθείς σε μικροκατάγματα, οδηγώντας έτσι σε κύφωση. Η εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου, η οποία συμβαίνει με την πάροδο του χρόνου, μπορεί επίσης να επιδεινώσει την καμπύλη της σπονδυλικής στήλης, ενώ η νόσος του Scheuermann, μια αναπτυξιακή διαταραχή που εμφανίζεται κυρίως σε νεαρά αγόρια, αποτελεί έναν από τους πιο συχνούς λόγους για την εμφάνιση κύφωσης στην εφηβεία. 

Η ιδιοπαθής κύφωση από την άλλη πλευρά, που χαρακτηρίζεται από μη φυσιολογική κύρτωση της θωρακικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης χωρίς σαφή υποκείμενη αιτία, είναι επίσης ένα φαινόμενο που συναντάται συχνά. Στους ενήλικες, η κύφωση μπορεί να οφείλεται στη φυσιολογική φθορά της σπονδυλικής στήλης λόγω της παρόδου του χρόνου ή σε οστεοπορωτικά κατάγματα, τα οποία μπορεί να μην προκαλούν άμεσα πόνο αλλά συνδράμουν στην ανάπτυξη παραμόρφωσης. Επιπλέον, η συγγενής κύφωση, τα σπάνια σύνδρομα όπως το Ehlers-Danlos και το Marfan, καθώς και οι όγκοι ή λοιμώξεις της σπονδυλικής στήλης, είναι άλλες αιτίες που οδηγούν σε αυτή την παραμόρφωση. 

Συμπτώματα κύφωσης

Η κλινική εικόνα της κύφωσης ποικίλλει ανάλογα με την έκταση και την υποκείμενη αιτία που την προκάλεσε, ωστόσο συνήθως εμφανίζεται με:

• Αλλαγές στη στάση του σώματος, καθώς εμφανίζεται καμπούρα. Σε σοβαρές περιπτώσεις, το κεφάλι μπορεί να φαίνεται να γέρνει προς τα εμπρός σε σχέση με το σώμα.
• Πόνος στην πλάτη, ο οποίος μπορεί να είναι εντοπισμένος στην θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης ή να ακτινοβολεί σε άλλες περιοχές. Χαρακτηριστικό μάλιστα σύμπτωμα της πάθησης είναι ο πόνος στον αυχένα, τον οποίο συχνά οι ασθενείς συγχέουν με το αυχενικό σύνδρομο. 
• Ακαμψία και περιορισμένη κινητικότητα, συμπτώματα τα οποία καθιστούν δύσκολη την απρόσκοπτη κίνηση ή την κάμψη.
• Νευρολογικά συμπτώματα σε περιπτώσεις όπου η κύφωση πιέζει τον νωτιαίο μυελό ή τις ρίζες των νεύρων. Σε αυτά συγκαταλέγονται το μούδιασμα, η μυϊκή αδυναμία ή το μυρμήγκιασμα στα άκρα.
• Αναπνευστικά προβλήματα όπως δύσπνοια σε σοβαρές περιπτώσεις.
• Πεπτικά προβλήματα, καθώς η παραμόρφωση μπορεί να ασκήσει πίεση στα κοιλιακά όργανα, προκαλώντας ενοχλήματα όπως η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.

Πώς αντιμετωπίζεται η πάθηση;

Η θεραπεία της κύφωσης διαμορφώνεται με βάση την έκταση της παραμόρφωσης, την ένταση των συμπτωμάτων, την ηλικία και τις μεμονωμένες ανάγκες κάθε ασθενούς. Σκοπός είναι σε κάθε περίπτωση η ανακούφιση των συμπτωμάτων, η αποφυγή περαιτέρω επιδείνωσης της παραμόρφωσης και η βελτίωση της ποιότητας ζωής. Οι μη χειρουργικές προσεγγίσεις αποτελούν συχνά την πρώτη γραμμή θεραπείας, ειδικά σε ήπιες μορφές κύφωσης. Η φυσικοθεραπεία διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, περιλαμβάνοντας εξειδικευμένες ασκήσεις που στοχεύουν στην ενδυνάμωση των μυών της πλάτης και τη βελτίωση της στάσης του σώματος. Αυτές οι ασκήσεις προσαρμόζονται στις ανάγκες του κάθε ασθενούς, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και το επίπεδο φυσικής κατάστασης. Σε εφήβους με κύφωση Scheuermann, η εφαρμογή κηδεμόνα μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά προκειμένου να περιοριστεί η περαιτέρω επιδείνωση της κύρτωσης μέχρι την ολοκλήρωση της σκελετικής ανάπτυξης. Στους ενήλικες, η χρήση κηδεμόνα είναι περιορισμένη και εφαρμόζεται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως σε πρόσφατα κατάγματα από οστεοπόρωση, καθώς η χρήση του μπορεί να αποδυναμώσει το μυϊκό σύστημα. Σημαντικό ρόλο στο θεραπευτικό σχέδιο κατέχει και η διαχείριση του πόνου, η οποία επιτυγχάνεται με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, φυσικοθεραπεία και τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής. Για την αντιμετώπιση της οστεοπορωτικής κύφωσης, συχνά προτείνονται φάρμακα που αυξάνουν την οστική πυκνότητα, καθώς και συμπληρώματα ασβεστίου και βιταμίνης D.

Σε περιπτώσεις όπου η κύφωση είναι σοβαρή και η καμπύλη υπερβαίνει τους 60°, ή όταν ο ασθενής αντιμετωπίζει σημαντικά λειτουργικά ή αισθητικά προβλήματα, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να κριθεί απαραίτητη. Η σπονδυλοδεσία είναι η πιο συνήθης χειρουργική τεχνική, κατά την οποία διενεργείται σύντηξη των σπονδύλων για να διορθωθεί η παραμόρφωση και να σταθεροποιηθεί η σπονδυλική στήλη. Αποσυμπιεστικές χειρουργικές τεχνικές μπορούν επίσης να εφαρμοστούν όταν η κύφωση προκαλεί νευρολογικά συμπτώματα, ανακουφίζοντας την πίεση στον νωτιαίο μυελό ή στις ρίζες των νεύρων. Σε περιπτώσεις οστεοπορωτικών καταγμάτων, η σπονδυλοπλαστική ή κυφοπλαστική αποτελούν αξιόλογες ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους, οι οποίες αποσκοπούν στην αποκατάσταση του ύψους και της σταθερότητας των σπονδύλων. Αν και η χειρουργική επέμβαση θεωρείται ως έσχατη λύση, είναι συχνά η μόνη επιλογή όταν η κύφωση προκαλεί πολύ έντονο πόνο ή σημαντικά αισθητικά προβλήματα. Ο Νευροχειρουργός – Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης Δρ. Θεολόγος Θεολόγου αντιμετωπίζει την κύφωση με την ενδεδειγμένη ανά περίπτωση θεραπευτική προσέγγιση, πραγματοποιώντας επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης μόνο όταν είναι πραγματικά αναγκαίο..