Μυϊκή αδυναμία στα πόδια: Πού μπορεί να οφείλεται;

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα κάτω άκρα υφίστανται μεγάλη καταπόνηση καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου, γεγονός που οδηγεί σε γενική φθορά, η οποία με τη σειρά της μπορεί να συμβάλλει στην εκδήλωση πόνου. Πέρα από τον πόνο, ωστόσο, μπορεί να προκύψει και ένα άλλο σύμπτωμα, το οποίο τείνει να θορυβεί τους ασθενείς. Το σύμπτωμα αυτό είναι η μυϊκή αδυναμία στα πόδια. Η μυϊκή αδυναμία στα πόδια εκδηλώνεται όταν τα άτομα αισθάνονται απώλεια δύναμης στο ένα ή και στα δύο πόδια. Αυτό μπορεί να δυσκολέψει την ορθοστασία, το περπάτημα ή την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων. Το σύμπτωμα μπορεί να προκληθεί από διάφορα προβλήματα που επηρεάζουν τα νεύρα στα πόδια, συμπεριλαμβανομένων παθήσεων της σπονδυλικής στήλης, από όπου προέρχονται τα νεύρα των κάτω άκρων.

Πώς ελέγχονται οι μύες των ποδιών από το νευρικό σύστημα

Ο νωτιαίος μυελός βρίσκεται εντός της σπονδυλικής στήλης και αποτελεί ουσιαστικά τη συνέχεια του εγκεφάλου μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα. Το χαμηλότερο τμήμα του εγκεφάλου ονομάζεται στέλεχος και καταλήγει περίπου στο πάνω μέρος της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Από εκεί ξεκινά ο νωτιαίος μυελός, ο οποίος εκτείνεται καθ’ όλο το μήκος της θωρακικής μοίρας και φτάνει περίπου μέχρι το ύψος του πρώτου οσφυϊκού σπονδύλου.

Στο σημείο αυτό, ο ίδιος ο νωτιαίος μυελός τελειώνει και συνεχίζεται ως ένα σύνολο από μακριές νευρικές ίνες που μοιάζουν με ουρά αλόγου. Το σύνολο αυτό λέγεται ιππουρίδα. Οι επιμέρους νευρικές δέσμες ονομάζονται σπονδυλικές ρίζες.

Οι σπονδυλικές ρίζες έχουν πολύ σημαντικό ρόλο: μεταφέρουν τις κινητικές εντολές από τον εγκέφαλο προς τα χέρια και τα πόδια και, αντίστροφα, επιστρέφουν στον εγκέφαλο τις αισθητικές πληροφορίες, δηλαδή ό,τι αισθανόμαστε (π.χ. αφή, πόνο, θερμοκρασία).

Καθώς κατεβαίνουν μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα, αυτές οι ρίζες εξέρχονται από ειδικά ανοίγματα που υπάρχουν μεταξύ των σπονδύλων, τα λεγόμενα τρήματα. Σε κάθε επίπεδο υπάρχουν δεξιά και αριστερά τρήματα, από όπου εξέρχονται οι ρίζες. Έξω από τη σπονδυλική στήλη, αυτές οι ρίζες ενώνονται και σχηματίζουν τα μεγάλα νευρικά πλέγματα, από τα οποία ξεκινούν τα νεύρα που φτάνουν μέχρι τα κάτω άκρα.

Η καλή λειτουργία αυτής της διαδρομής —από τον εγκέφαλο, στον νωτιαίο μυελό, στις σπονδυλικές ρίζες και στα περιφερικά νεύρα— είναι απολύτως απαραίτητη για τη φυσιολογική κίνηση και την αισθητικότητα των ποδιών. Οποιαδήποτε βλάβη σε οποιοδήποτε σημείο αυτής της διαδρομής μπορεί να προκαλέσει μυϊκή αδυναμία στα πόδια, μουδιάσματα ή και σοβαρότερα προβλήματα.

Παθήσεις σπονδυλικής στήλης που ενδέχεται να προκαλέσουν μυϊκή αδυναμία στα πόδια

Δισκοκήλη

Η πιο συχνή αιτία εμφάνισης μυϊκής αδυναμίας στα πόδια είναι η δισκοκήλη στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης, δηλαδή στη μέση. Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι είναι «μαξιλαράκια» ανάμεσα στους σπονδύλους που λειτουργούν σαν αμορτισέρ. Όταν ένας δίσκος φθαρεί, ο εσωτερικός του πυρήνας μπορεί να προεξέχει μέσω ενός ρήγματος στον εξωτερικό ινώδη δακτύλιο και να πιέζει ένα νεύρο. Η πίεση προκαλεί φλεγμονή και μειώνει τη ροή αίματος στο νεύρο, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται πόνος, μούδιασμα και τελικά μυϊκή αδυναμία στα πόδια.

Σπονδυλική στένωση

Καθώς περνούν τα χρόνια, οι σύνδεσμοι της σπονδυλικής στήλης υφίστανται υπερτροφία και πάχυνση. Αυτό μπορεί να μειώσει τη διάμετρο του χώρου από τον οποίο διέρχονται τα νεύρα. Το φαινόμενο αυτό αποκαλείται σπονδυλική στένωση. Πέρα από την πάχυνση των σπονδυλικών συνδέσμων, η στένωση σπονδυλικής στήλης μπορεί να εκδηλωθεί εξαιτίας της ύπαρξης κήλης μεσοσπονδύλιου δίσκου, ανάπτυξης οστεοφύτων ή εμφάνισης όγκων στη σπονδυλική στήλη. Στη σπονδυλική στένωση, οι ασθενείς συχνά νιώθουν ότι τα πόδια τους βαραίνουν ή εξασθενούν όταν περπατούν για λίγη ώρα. Αυτό ονομάζεται νευρογενής διαλείπουσα χωλότητα και συνήθως ανακουφίζεται όταν καθίσουν ή σκύψουν προς τα εμπρός. Αν το πρόβλημα επιδεινωθεί, η αδυναμία μπορεί να γίνει μόνιμη.

Πίεση του νωτιαίου μυελού (μυελοπάθεια) και μυϊκή αδυναμία στα πόδια

Αν η βλάβη εντοπίζεται ψηλότερα, δηλαδή στον ίδιο τον νωτιαίο μυελό, η εικόνα είναι διαφορετική. Τότε εμφανίζεται γενικευμένη μυϊκή αδυναμία στα πόδια, συχνά με σφίξιμο (σπαστικότητα) και υπερβολικά αντανακλαστικά. Αν η πίεση αφορά την ιππουρίδα, εμφανίζεται συνδυασμός αδυναμίας, μουδιάσματος και δυσκολίας στον έλεγχο της ούρησης και της αφόδευσης. Αυτό είναι επείγον περιστατικό που χρήζει άμεσης αντιμετώπισης.

Σπονδυλολίσθηση και αστάθεια σπονδυλικής στήλης

Η σπονδυλολίσθηση αφορά τη μετατόπιση ενός σπονδύλου πάνω από τον υποκείμενο σπόνδυλο. Αυτή η μετατόπιση μπορεί να ασκήσει πίεση στα νεύρα, οδηγώντας σε μυϊκή αδυναμία στα πόδια, πόνο και μουδιάσματα, ειδικά κατά την όρθια στάση.

Συμπερασματικά, η μυϊκή αδυναμία στα πόδια μπορεί να οφείλεται σε πολλές διαφορετικές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης. Η ορθή αναγνώριση των συμπτωμάτων και η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστικές για την πρόληψη μόνιμων προβλημάτων. Για την επιτυχή ανεύρεση της υποκείμενης αιτίας και την κατάρτιση του κατάλληλου θεραπευτικού σχεδίου, είναι απαραίτητη η συμβολή ενός εξειδικευμένου νευροχειρουργού. Ο Νευροχειρουργός – Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης Δρ. Θεολόγος Θεολόγου αντιμετωπίζει κάθε παθολογική κατάσταση που απειλεί την ακεραιότητα της σπονδυλικής στήλης με την ενδεδειγμένη ανά περίπτωση τεχνική