Ο πόνος στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης ή αλλιώς αυχενικό άλγος αποτελεί ένα δυσάρεστο σύμπτωμα, το οποίο στην σύγχρονη εποχή εκδηλώνεται με αυξανόμενους ρυθμούς στον γενικό πληθυσμό. Η αυχενική μοίρα αντιπροσωπεύει το ανώτερο τμήμα της σπονδυλικής στήλης, και αποτελείται από επτά σπονδύλους (Α1-Α7), οι οποίοι παρέχουν δομική στήριξη στο κεφάλι και το συνδέουν με το υπόλοιπο σώμα. Η σημασία αυτής της ανατομικής περιοχής είναι μεγάλη, καθώς ευθύνεται για την διασφάλιση της κίνησης και της σταθερότητας του κεφαλιού, αλλά και για την προστασία του νωτιαίου μυελού και των νευρικών ριζών που καταλήγουν στα άνω άκρα και σε άλλα μέρη του άνω σώματος. Ο πόνος στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης αποτελεί σύμπτωμα που μπορεί να προκύψει από διάφορα αίτια, θέτοντας σημαντικά εμπόδια στη λειτουργικότητα και την καθημερινότητα ενός ατόμου. Η ανεύρεση συνεπώς της υποκείμενης αιτίας είναι αναγκαία για την εφαρμογή στοχευμένων θεραπευτικών σχεδίων και την αποκατάσταση της ποιότητας ζωής κάθε ασθενούς.
Η κακή στάση του σώματος έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τον πόνο στον αυχένα καθώς καταπονεί τους μύς και τους συνδέσμους που παρέχουν στήριξη στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο τον οποίον περνούν οι σύγχρονοι άνθρωποι στα κινητά τους τηλέφωνά, ή μπροστά από οθόνες υπολογιστών, κρατώντας την κλίση του κεφάλιού τους είτε προς τα εμπρός, είτε προς τα πλάγια, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι παρουσιάζεται αύξηση στην συχνότητα εμφάνιση πόνου στην περιοχή του αυχένα, των ώμων ή της πλάτης. Η καταπόνηση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης λόγω λανθασμένης στάσης σώματος οδηγεί σε αυξημένη πίεση στους σπονδύλους, στους μεσοσπονδύλιους δίσκους και στους υποστηρικτικούς μυς, με πιθανή συνέπεια την εμφάνιση δυσφορίας, δυσκαμψίας και μειωμένης κινητικότητας.
Το αυχενικό άλγος μπορεί επίσης να οφείλεται σε κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου ή αλλιώς δισκοκήλη στην περιοχή του αυχένα. Η πάθηση αυτή εκδηλώνεται εξαιτίας διαφόρων παραγόντων όπως οι εκφυλιστικές αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία, τυχόν τραυματισμοί ή η επαναλαμβανόμενη καταπόνηση στην περιοχή του αυχένα. Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι βρίσκονται μεταξύ των σπονδύλων και λειτουργούν απορροφώντας τους κραδασμούς. Αποτελούνται από τον πηκτοειδή πυρήνα και τον εξωτερικό ινώδη δακτύλιο. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου και εξαιτίας των ανωτέρω παραγόντων ενδέχεται να προκληθεί ρήξη στον περίβλημα του ινώδους δακτυλίου, με αποτέλεσμα να μετακινηθεί ένα τμήμα του πηκτοειδούς πυρήνα μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα, όπου βρίσκονται ο νωτιαίος μυελός και τα νεύρα, με αποτέλεσμα να προκληθεί δισκοκήλη. Όταν η δισκοκήλη εντοπίζεται στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, μπορεί να συμπιέσει τις νευρικές ρίζες που τροφοδοτούν τους βραχίονες και τα χέρια, προκαλώντας αυχενική ριζοπάθεια. Εάν αντιθέτως η δισκοκήλη είναι κεντρική και εντοπίζεται στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, τότε υφίσταται κίνδυνος πρόκλησης μυελοπάθειας. Η μυελοπάθεια αντιπροσωπεύει τη συμπίεση του ίδιου του νωτιαίου μυελού.
Η εκφυλιστική δισκοπάθεια στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης συνιστά πάθηση που χαρακτηρίζεται από τη σταδιακή φθορά των μεσοσπονδύλιων δίσκων. Εκφυλιστικές αλλαγές που σχετίζονται με την ηλικία, όπως η απώλεια ενυδάτωσης και ελαστικότητας του δίσκου, οδηγούν σε μειωμένο ύψος αυτού και αυξημένη πιθανότητα ρήξης του ινώδους δακτυλίου. Αυτές οι εκφυλιστικές αλλαγές μπορεί να οδηγήσουν σε πόνο στον αυχένα, δυσκαμψία και ριζοπάθεια λόγω συμπίεσης κάποιας νευρικής ρίζας.
Η αυχενική σπονδύλωση συνιστά πάθηση εκφυλιστικής φύσεως που αφορά την αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, στην οποία παρατηρείται στένωση του νωτιαίου σωλήνα ή/και των σπονδυλικών τρημάτων (από τα οποία εξέρχονται τα νεύρα της σπονδυλικής στήλης). Κυρίαρχο αίτιο της πάθησης είναι η υπερτροφία των αρθρώσεων και των συνδέσμων, καθώς και ο σχηματισμός οστεοφύτων. Η πάθηση είναι ανάλογη με τη σπονδυλική στένωση. Απότοκο της αυχενικής σπονδύλωσης είναι η άσκηση πίεσης στο νωτιαίο μυελό και τις νευρικές ρίζες, γεγονός που συνδράμει στην εμφάνιση δυσάρεστης συμπτωματολογίας όπως έντονος πόνος στην περιοχή του αυχένα.
Τυχόν τραυματισμοί στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης, όπως αυτοί που προκύπτουν από τροχαία ατυχήματα, πτώσεις ή χτυπήματα κατά τη διάρκεια αθλημάτων επαφής, μπορούν να προκαλέσουν οξύ και χρόνιο πόνο. Κατάγματα, εξαρθρήματα ή τραυματισμοί μαλακών μορίων της περιοχής ενδέχεται επίσης να βλάψουν άμεσα τις δομές της σπονδυλικής στήλης ή να οδηγήσουν σε αστάθεια, επιδεινώνοντας τον πόνο.
Οι λοιμώξεις της σπονδυλικής στήλης, συμπεριλαμβανομένης της οστεομυελίτιδας και των επισκληριδίων αποστημάτων, μπορούν να επηρεάσουν την αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Αυτές οι λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν έντονο πόνο στον αυχένα, που συχνά συνοδεύεται από πυρετό, ρίγη και νευρολογικά ελλείμματα.
Πρωτοπαθείς ή μεταστατικοί όγκοι στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης μπορεί να προκαλέσουν πόνο είτε λόγω άμεσης συμπίεσης νευρικών στοιχείων είτε λόγω καταστροφής σπονδυλικών δομών. Οι όγκοι μπορεί να οδηγήσουν σε αστάθεια, παθολογικά κατάγματα και σημαντικά νευρολογικά ελλείμματα.
Ο πόνος στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης αποτελεί ένα πολύπλοκο σύμπτωμα που απαιτεί στοχευμένη εύρεση της υποκείμενης αιτίας. Η ορθή αναγνώριση της αιτίας που προκάλεσε το αυχενικό άλγος συμβάλλει στην εφαρμογή ενός αποτελεσματικού θεραπευτικού σχεδίου. Ο Νευροχειρουργός – Χειρουργός Σπονδυλικής Στήλης Δρ. Θεολόγος Θεολόγου ανευρίσκει με επιτυχία το γενεσιουργό αίτιο που προκαλεί πόνο στον αυχένα και προχωρά στην (συντηρητική ή χειρουργική) αποκατάστασή του.